Tại đất nước chùa vàng du khách tham gia các show trình diễn múa rối sẽ được thưởng thức nghệ thuật múa rối bóng Nang gồm Nang Talung và Nang Yai nổi tiếng. Hình thức múa rối đã có mặt từ rất lâu trong nền văn hóa lúa nước trong khu vực Đông Nam Á. Ngày nay nó không chỉ là nghệ thuật truyền thống mà còn là điểm hút khách du lịch Thái Lan mỗi khi có dịp về thăm quê hương múa rối.
Hình thức nghệ thuật múa rối đã xuất hiện trong dân gian từ rất lâu, nhưng múa rối Nang Yai thực sự phổ biến từ thời Ayutthaya. Đến nay loại hình sân khấu này đã có ở mọi nơi như ở miền Trung và miền Đông. Múa rối Nang Yai được người dân và khách du lịch Thái Lan yêu thích không chỉ vì nghệ thuật độc đáo mà còn vì những câu chuyện sinh động mà nó mang lại.
Để làm nên những con rối Nang Yai, người ta dùng những tấm da bò, da trâu lớn nguyên con, trên đó vẽ hình, bôi màu và đục những cái lỗ để ánh sáng xuyên qua tạo ra hình ảnh sống động. Mỗi con rối cao đến hai, ba mét rộng hơn một mét, nặng gần bốn kilôgam, cá biệt tới bảy kilôgam, hai đầu chằng tre và cần hai diễn viên nam khỏe tay căng rộng. Chính vì thế để làm ra một con rối Nang Yai rất tốn thời gian vì sự cầu kỳ và màu mè sặc sỡ.
Cũng như người, con rối cũng có hai giới tính nam và nữ, nói chung khuôn mặt có nét giống nhau, chỉ khác là nữ nhìn thẳng còn nam nhìn nghiêng. Và có đến bảy loại nhân vật tùy theo vai trò và vị trí tương ứng với bảy kiểu người trong xã hội. Hiện giờ nước này còn giữ được 352 mẫu hình rối bóng Nang Yai.
Để xem múa rối bóng Nang Yai khách du lịch Thái Lan phải chọn tầm giờ chập tối đến khuya dưới ánh đèn hoặc những đống lửa chiếu sáng lung linh, nội dung của màn biểu diễn thường là những vở kịch Phật giáo hoặc Hindu giáo. Và nghệ sĩ rối sẽ diễn kịch theo từng hồi đoạn, với mỗi hồi kéo dài từ 15 phút đến cả tiếng.
Trong khi hai người điều khiển con rối thì những người khác đứng phía sau sẽ hát và thuật lại câu chuyện cho người xem. Cùng đó là người chiếu đèn và ánh lửa bập bùng làm cho hình rối in bóng trên phông. Buổi diễn do đó là sự kết hợp tinh tế và nhuần nhuyễn của các màn múa hát, giọng điệu, các câu chuyện và hình ảnh chuyển động.
Ở nghệ thuật múa rối Nang Yai, còn có một điểm đặc biệt: phần lớn diễn viên đều là trẻ em. Những em nam có sức khỏe tốt. Khi diễn mỗi em thường mặc trang phục đỏ bằng một tấm sa rông quấn quanh người, em nào điều khiển rối thì cầm rối, em nào hát hay chơi nhạc thì cầm nhạc cụ. Thoạt nhìn có cảm tưởng như gặp các thiên thần đem lại sự may mắn, hạnh phúc và thịnh vượng cho mọi người.
Tất cả câu chuyện kể của múa rối đều xoay quanh những mẫu chuyện cổ tích về đất nước, con người Thái Lan mang triết lý, tư tưởng Phật giáo. Thường thấy nhất là huyền thoại các vị thần có ảnh hưởng sâu đậm đối với đời sống dân gian, kế đó là chuyện gia đình với những xung đột phức tạp, các vị anh hùng, tình nhân và trẻ mồ côi lang thang đi tìm cha mẹ… phục vụ cho khách du lịch Thái Lan và người dân địa phương về niềm tin vào cái thiện và bản sắc dân tộc qua các câu chuyện.
Đến nay, Nang Yai là một loại hình nghệ thuật biểu diễn lâu đời nhất của Thái Lan. Các nghệ nhân cao tuổi về múa rối Nang Yai đều được nhà nước xem là di sản sống, báu vật quốc gia. Cùng với Khon, Lakhon, Li-ke và các loại hình nghệ thuật trình diễn khác, múa rối Nang trong đó có Nang Yai luôn được biểu diễn phục vụ trong mọi lễ hội, ngày vui của dân tộc và cho khách du lịch quốc tế muốn hiểu biết về văn hóa Thái Lan khi vừa đặt chân đến vương quốc xinh đẹp này.
